132 Diagnostyka wewnątrzkoronowa
Michael Arnold

Diagnostyka wewnątrzkoronowa przy powiększeniu optycznym pozwala na systematyczne rozpoznanie zębopochodnych przyczyn dolegliwości, dzięki czemu można zweryfikować podejrzewane diagnozy i wdrożyć odpowiednie leczenie. Pozwala także ocenić granice oraz możliwości leczenia endodontycznego i w porę skierować pacjenta do gabinetu specjalizującego się w tego typu problematyce.

142 Planowanie leczenia zębów z uszkodzonymi koronami klinicznymi: strategia endodontyczna, odtwórcza i chirurgiczna
Aniello Mollo, Simone Cortellini, Daniele Bonaccini, Gabrielle Stalpers, Pierpaolo Cortellini

Artykuł przedstawia kliniczną strategię planowania leczenia opartą na diagramie sekwencji działań opracowaną w celu ułatwienia leczenia zębów ze znacznie zniszczonymi koronami klinicznymi. Badanie obejmowało grupę 978 pacjentów, którzy zgłosili się z 2327 zębami wymagającymi odbudowy korony klinicznej. Pacjenci zostali zbadani, zdiagnozowani i leczeni interdyscyplinarnie zgodnie ze schematem przedstawionym na diagramie. Podgrupę 75 zębów u 62 pacjentów uznano za nierokującą i niemożliwą do wyleczenia przy zastosowaniu złożonego modelu oceny ryzyka. Kolejna podgrupa 168 zębów u 126 pacjentów wymagała leczenia periodontologicznego i wykonano minimalnie inwazyjne wydłużenie koron. Leczenie endodontyczne było konieczne w przypadku 73 zębów, a leczenie powtórne – 51 zębów. Większość zębów (124 u 94 pacjentów) została odbudowana koronami całkowitymi, podczas gdy 44 zęby odbudowano metodą bezpośrednią (24 zęby) lub pośrednią (20 zębów). Sześć zębów było ekstrudowane ortodontycznie przed leczeniem. Podczas kontroli po roku średnia głębokość sondowania oraz poziom przyczepu klinicznego w leczonych zębach wynosiły odpowiednio 2,5 ± 0,5 mm i 2,7 ± 0,6 mm. Krwawienie przy sondowaniu zaobserwowano w 19 lokalizacjach (11,3%). W 168 leczonych miejscach nie stwierdzono skutków ubocznych ani nawrotów w krótkim czasie. Pacjenci opisywali funkcję i estetykę jako wyjątkowo zadowalające, bardzo zadowalające lub zadowalające.

158 Zaburzenia odżywiania – koncepcje prewencyjne i terapeutyczne dla osób z wysokim ryzykiem erozji
Nadine Schlüter, Benedikt Luka

Osoby z zaburzeniami odżywiania, jak anorexia nervosa czy bulimia nervosa należą do grupy pacjentów obarczonych ryzykiem erozji z uwagi na częsty kontakt zębów z kwasami. Uszkodzenia zębów mogą być spowodowane kwasami zawartymi w pożywieniu (zmiany egzogenne), ale przede wszystkim kwasami żołądkowymi, które przedostają się do jamy ustnej w wyniku wymiotów (zmiany endogenne). Stały kontakt kwasów może prowadzić do znacznego uszkodzenia zębów zwłaszcza wówczas, gdy nie zostanie wdrożone odpowiednie leczenie, dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie ubytków pierwotnych i zapobieganie ich rozwojowi. W ten sposób można nie tylko zmniejszyć niekorzystne skutki czynnościowe, ale także uniknąć pogorszenia estetyki, co jest szczególnie dolegliwe dla pacjentów cierpiących na zaburzenia odżywiania i może prowadzić do pogorszenia ich ogólnej sytuacji. Decydujące znaczenie ma współpraca pomiędzy psychoterapeutą, psychologiem i lekarzem dentystą. Niekiedy to właśnie lekarz dentysta jest pierwszą osobą, która rozpoznaje zaburzenia odżywiania, co pozwala odpowiednio wcześnie postawić diagnozę i uniknąć przejścia problemów w stan przewlekły. Pacjenta, u którego zdiagnozowano zaburzenia odżywiania należy także skierować do gabinetu stomatologicznego, aby wdrożyć właściwe działania prewencyjne. W artykule przedstawiono przegląd klasycznych zewnątrz- i wewnątrzustnych oznak zaburzeń odżywiania, które pozwalają na odpowiednio wczesne rozpoznanie problemu oraz możliwości prewencyjne i terapeutyczne erozji z nich wynikających.

168 Rehabilitacja protetyczna i jej wpływ na jakość życia wynikającą ze zdrowia jamy ustnej
Malin Janson, Laura Homberg, Ekaterina Zöller, Anja Liebermann

Jakość życia wynikająca ze zdrowia jamy ustnej staje się coraz ważniejsza w codziennej praktyce stomatologicznej. Jej ocenę można przeprowadzić z zastosowaniem wielu narzędzi. Z jednej strony wykorzystuje się tutaj metody generyczne, obejmujące między innymi czynnościowe zaburzenia narządu żucia, bóle w obrębie twarzy i jamy ustnej oraz kwestie psychospołeczne związane ze zdrowiem jamy ustnej, z drugiej natomiast specjalne instrumenty, pozwalające odzwierciedlić różne aspekty tego zagadnienia. Planując leczenie protetyczne konieczne jest także uwzględnienie wieku pacjenta oraz możliwości zachowania zębów naturalnych w dłuższej perspektywie czasowej. Przede wszystkim należy przyjrzeć się możliwościom pacjenta do poddania się zabiegom terapeutycznym, jego odpowiedzialności i możliwościom czynnościowym – i na tej podstawie wybrać liczbę elementów konstrukcyjnych. Zaopatrzenie pacjenta w uzupełnienie protetyczne zwiększa jego komfort życia, zwłaszcza bezpośrednio po zakończeniu leczenia. Bardziej korzystne w kontekście jakości życia są rekonstrukcje stałe czy docelowe w porównaniu z protezami ruchomymi czy tymczasowymi. Należy jednak pamiętać, że kwestie te są indywidualne i subiektywne, a każdy pacjent może na swój sposób postrzegać sukces leczenia.

176 Poziomy przezierności: technika pełnych warstw (full layering) vs. technika mikrowarstw (microlayering)
Aiham Farah, The Aurum Group, Volinder S. Dhesi

Celem artykułu jest udokumentowanie etapów pracy, przedstawienie wad i zalet oraz zaprezentowanie subtelnych różnic pomiędzy dwiema technikami odbudowy sześciu zębów przednich: technikę pełnego licowania warstwowego (full layering) na powierzchni wargowej oraz technikę częściową – mikrowarstw (microlayering); wykonano dwa komplety koron z dwukrzemianu litu, jeden o niskiej przezierności
(low translucency, LT), a drugi o wysokiej przezierności (high translucency, HT).